Ukrayna’ya gitmeden önce bilmeniz gerekenler

2015 Ocağında Ukrayna'ya gerçekleştirdiğim 8 günlük geziye çıkarken, ülke hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyordum. İlk kez dilini hiç ama hiç bilmediğim, alfabesini dahi okuyamadığım bir ülkeye gitmenin verdiği bir ürkeklikle çıkmıştım yola. Benden sonra yola çıkacaklar benim gibi hiçbir şey bilmeden gitmesinler diye karşılaştığım her türlü durumu dikkatle gözlemledim. Aklımda kalan hususlarla ilgili gözlem, yorum ve önerilerim aşağıdaki gibidir efendim!

Ukrayna’ya gidiş

Pasaport kontrolü biraz sıkıntılı olabilir

Ukrayna ve Türkiye zaten 2012 yılında imzalanan karşılıklı bir anlaşmayla ülkelerarası vize uygulamasını kaldırmıştı ve her iki ülke yurttaşları bir girişte 60 günü aşmamak koşuluyla birbirlerinin ülkelerine serbestçe giriş-çıkış yapabiliyorlardı.

Şimdi ise Türkler, yeni dağıtılan çipli kimlik kartlarıyla pasaporta dahi gerek olmadan Ukrayna'ya girebilecek. Kısacası Ukrayna'ya gitmemek için bir neden kalmadı!

Türkiye tarafı Ukraynalılara nasıl bir muamelede bulunuyor bilemiyorum ama Ukrayna tarafı pasaport kontrolünde Türk vatandaşlarını ufak çaplı bir sorguya çekiyor. “Ukrayna’ya ne amaçla geldiniz?” ve “Ukrayna’da nerede kalacaksınız?” sorusu hemen herkese sorulan iki klasik soru. Eğer doyurucu bir yanıt veremezseniz işleriniz uzayacaktır. Size önerim mutlaka ama mutlaka otel rezervasyon sitelerinden sahte de olsa bir rezervasyon yaptırmanız ve kalacağınız yer sorulduğunda rezervasyon kâğıdını göstermeniz. Tanıdık yanında kalacaksanız, sözkonusu kişinin adresini, telefonunu ya da davet mektubu olup olmadığını sorabilirler. Ziyaret amacınız içinse “Turizm” demek en mantıklı yol. Yan gişede yer alan bir Türk abimiz kızarkadaşını görmeye geldiğini söyledi ve uzun bir sorguya çekildi. İş için geldiğini söyleyenlerden şirket bilgisi isteyebiliyorlar.

Benim başıma gelmedi ama Ukrayna pasaport polisi şüpheli gördüğü kişilerin çantasını didik didik arıyormuş. Böyle bir durumda pasaport polisiyle kesinlikle tartışmaya girmemeniz gerektiğini anımsatmak isterim. Normal polislerden çok daha fazla yetkiye sahip olan bu polisler tek bir tutanak ve tek bir damgayla sizi sınırdışı etmekle kalmaz; bir daha o ülkeye girmenizi sonsuza dek yasaklayabilirler. Nereye giderseniz gidin, gişedeki polise bir tebessümle selam vermek, rahat davranmak, sorulan sorulara "neyin sorgusu şimdi bu" diye trip atmadan, atar yapmadan yanıt vermek işinizi kolaylaştıracaktır emin olun. 

Aynı zamanda Ukrayna’ya girerken de, Ukrayna’dan çıkarken de üzerinizde ne kadar nakit olduğunu sorabilirler. Girerken değil, fakat çıkarken bana soruldu. Olmaz ya, 10.000 avrodan fazla ya da dengi miktarda nakit taşımaktaysanız bunu gümrüğe bildirmeniz (beyan etmeniz) gerekiyor.

Ukrayna’ya uçan havayolu şirketleri

THY oldukça küçük uçaklarla uçuyor

Kırım meselesi artık her ne kadar çetrefilli bir hal aldıysa da, Kırım’ın Ukrayna toprakları içinde bulunmasından dolayı Ukrayna ile Türkiye arasında çok yakın bir ilişki var. Gerek Kırımtatarlar gerekse yaz tatili için Türkiye’yi tercih eden Ukraynalılar, gerekse işadamları her gün iki ülke arasında yoğun bir yolcu trafiği oluşturuyor. Yazık ki bu yoğunluk genelde tek taraflı… Ukraynalılar akın akın Türkiye’ye gelirken, Türkler aynı ilgiyi Ukrayna’ya pek göstermiyor. Ben bunu Ukrayna’yı yeterince yakından tanımıyor olmamıza bağlıyorum. Hâlbuki Ukrayna’da yolda çevireceğiniz her 5 kişiden 2’si mutlaka Türkiye’ye bir kez gelmiştir. 

Türkiye’den Ukrayna’ya doğrudan uçan pek çok havayolu şirketi var. 2015 yılı itibarıyla Türk Hava Yolları, İstanbul’dan Kiev, İlbav (Lviv), Odessa, Donetsk, Herson, Akmescit (Simferopol) Zaporijya ve Dnepropetrovsk kentlerine uçuyor. Pegasus ise İlbav, Donetsk, Zaporijya ve Harkiv’e doğrudan uçuşlar gerçekleştiriyor. AtlasGlobal’in şimdilik uçtuğu şehirlerse Akmescit ile Zaporijya. Yerli sermaye AtlasGlobal’in Ukrayna’da kurduğu yan şirket aracılığıyla uçuş noktalarının sayısını artıracağı biliniyor. Ukrayna’daki çatışmalar nedeniyle kimi uçuşların ikinci bir bildirime değin iptal edildiğini de hatırlatmak isterim.

Ukrayna’nın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi olan Ukraine International yılboyu Kiev-İstanbul; yazlarıysa Kiev-Antalya ve Kiev-Dalaman seferleri düzenliyor.

Türk şirketleri sık sık Ukrayna’daki uçuş noktalarını konu alan kampanyalar düzenliyor. Eğer bu tür indirimli biletleri sıkı takip ediyorsanız 99 dolara Ukrayna’ya uçmak işten bile değil.

Ukrayna’daki havalimanları

Havalimanları oldukça küçük

Ukrayna’da çoğu şehrin havalimanı çok eski ve dökülür vaziyetteymiş. Benim gördüğüm İlbav (Lviv) ve Kiev havalimanlarıysa gayet derli-toplu ve bakımlıydı. Okuduğuma göre Euro 2012 Şampiyonası’na evsahipliği yaptıkları için epeyce para harcayarak havalimanlarını yenilemişler. Zaten kimsenin gelip gitmediği Ukrayna’da gördüğüm her iki havalimanı da son derece sakin ve sessizdi. Tuvaletler ve yerler tertemizdi. Ancak ülkede süren savaş ve kargaşa ortamı nedeniyle uygulanmaya başlanan kemer sıkma politikası nedeniyle kimi havalimanları kapısına kilit vurmak durumunda kalmış. Çernivtsi Havalimanı bunlardan biri…

Duty Free mağazaları ülkede yalnızca 4 havalimanında bulunuyor: Kiev Boryspil, Kiev Juliany, Harkiv ve Zaporijya… Ülkenin ikinci büyük kenti olan İlbav (Lviv) da dâhil olmak üzere diğer kentlerin havalimanlarında Duty Free mağazası bulunmuyor. Buralarda parfüm fiyatları Türkiye’deki mağazalardan biraz daha pahalı, sigaralar ve çoğu alkollü içkiler aynı fiyat. Ukrayna üretimi yerli votkaların litresi ise yalnızca 5 avro!

Havalimanları genelde tenha olduğu için bagaj teslimleri hızlı oluyor. Pasaport kontrol için sıraya girdiğimizde bagajlar yürüyen bant üzerinde dönmeye başlamıştı bile. Havalimanı’nda pasaport kontrolü ve sorgu yapan polisler dışında neredeyse hiç kimse İngilizce bilmiyor.

Havalimanlarından şehre toplu taşımayla ulaşım genelde kolay ve çok çok ucuz. Otobüs ve troleybüsler bulunduğu gibi taksiler de son derece uygun fiyatlar sunduğu için tercih edilebilir. Yalnız Ukrayna’da taksi olayı biraz sıkıntılı. Ayrı bir başlıkta bu konuya da değineceğim. Ancak şunu bilin ki resmî ve korsan olmak üzere iki tür taksi var. Resmî olan taksiler taksimetre açacaktır. Örneğin İlbav (Lviv) Havalimanı’ndan şehir merkezine yaklaşık 80-90 grivnaya (2015’te 10-11 TL) ulaşabilirsiniz. Fakat ortalıkta resmî taksi bulmak biraz güç. Korsan taksiler ise 250 gibi uçuk fiyatlardan sizi merkeze taşımayı teklif edebilir. Resmî taksi bulamazsanız uyanık olun ve Türklüğünüzü konuşturarak pazarlık edin. Genelde 100 grivnaya tav olurlar ama biraz daha çirkefleşerek 80’e inmeyi başarabilirsiniz! Gerçi fiyatlar zaten bizim için aşırı derecede ucuz ama çevrenize bakının, başka taksi bekleyenler varsa, özellikle diğer Türk yolculara şehir merkezine kadar birlikte gidip taksi ücretini bölüşmeyi teklif edebilirsiniz.

Havalimanı ve şehirdeki döviz kuru çok farklı

Bir diğer husus da havalimanında döviz bozdurma. Dünyanın çoğu yerinde olduğu gibi, Ukrayna’da da havalimanlarındaki döviz bürolarıyla şehiriçindeki bürolar arasında kur farkı bulunuyor. Havalimanında ilk etapta yalnızca taksiye yetecek kadar para bozdurmanız sizin kârınıza olur. Şehiriçinde neredeyse adımbaşı her yerde döviz bürosu bulunuyor. Bazen kuyumcuların, marketlerin, mağazaların içinde bile küçük kabinler içinde döviz değiştiriciler çalışıyor. 

***

Bu yazı, Ukrayna'ya gideceklere tavsiyeler adlı yazı dizisinin bir parçasıdır.